Ojców i okolice

Bieg zaczynamy przy parkingu pod zamkiem w Ojcowie, w sercu Ojcowskiego Parku Narodowego

Ojcowski Park Narodowy
To najmniejszy z polskich parków narodowych, o powierzchni zaledwie 21,5 km2. Zarazem odwiedza go wielu turystów, chcących zobaczyć najpiękniejsze w Polsce jurajskie formy skalne, zwiedzić jaskinie i pięknie położone zamki w Pieskowej Skale i Ojcowie. Ochroną, obok krasowej rzeźby skał, objęto bardzo bogatą florę i faunę. Symbolem Parku jest nietoperz – żyje tu aż 17 z 25 polskich gatunków tego ssaka. Obok niego występuje także m.in. bóbr europejski, gronostaj, borsuk, zaś z ptaków – bocian czarny, zimorodek i liczne gatunki dzięciołów. Trudno jednak wymienić wszystkie zwierzęta – bogactwo fauny na terenie Parku szacuje się nawet na 11 tysięcy gatunków. Ojcowski Park Narodowy można zwiedzać wyłącznie poruszając się po znakowanych szlakach turystycznych, których sieć liczy blisko 50 km.

Stawy rybne Pstrąg Ojcowski
Tradycja hodowli pstrągów potokowych w Ojcowie sięga 1935 roku, kiedy to ich założenie zleciła ówczesna posiadaczka ojcowskich dóbr, księżna Ludwika Czartoryska. Stawy opustoszały pod koniec XX wieku, ale w 2013 roku znów zapełniły się rybami. Gospodarstwo Pstrąg Ojcowski, należące do Europejskiej Sieci Regionalnego Dziedzictwa Kulinarnego, specjalizuje się w hodowli właśnie rodzimego dla naszego kraju pstrąga potokowego, który stanowi zaledwie ok. 2% hodowanego w Polsce pstrąga (większość to pochodzący z Ameryki Północnej pstrąg tęczowy). Stawy znajdują się w sercu parku narodowego, z dostępem do wody z kilkunastu jurajskich źródeł o najwyższej klasie czystości, a pstrągi karmione są wyłącznie naturalnym pokarmem. Stosuje się też dawne metody hodowli i połowu ryb.
Pstrąg ojcowski stał się przebojem kart dań w najlepszych polskich restauracjach, ale oczywiście można go spróbować także na miejscu, przy stawach w Ojcowie, w dwóch wersjach: duszonej z grilla i wędzonej. Smacznego!

Dobiegamy do wiaty turystycznej stojącej na rozwidleniu szlaków: żółtego i zielonego i skręcamy w prawo pod górę. Stąd czeka nas wspinaczka do parkingu “Złota Góra”. Warto oszczędzać siły i ten fragment trasy pokonać marszem.
Na szczycie przebiegamy przez parking i – wciąż zielonym szlakiem – skręcamy w prawo, rozpoczynając zbieg do Ojcowa. Szlak jest dobrze przygotowany, ale trzeba uważyć na korzenie i luźne kamienie, a po deszczu – na błoto. Po ok. 500 metrach mijamy ruiny zamku w Ojcowie.

Ruiny zamku w Ojcowie
Na skale ponad zabudowaniami Ojcowa wznoszą się mury zamku postawionego tu z rozkazu Kazimierza Wielkiego w XIV wieku. Był on jednym z “orlich gniazd”, strażnic broniących ówczesnej zachodniej granicy Królestwa Polskiego, zbudowanych na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej. To właśnie od tego grodu nazywanego początkowo “Ociec na Skale” (na pamiątkę po Władysławie Łokietku, czyli ojcu Kazimierza Wielkiego) nazwę wziął dzisiejszy Ojców.
Na początku XIX wieku zamek popadł w ruinę, ale w ostatnim ćwierćwieczu odbudowano jego fragmenty (m.in. wieżę obronną, tzw. stołp), wyremontowano wieżę bramną oraz zabezpieczono pozostałości murów obronnych. Zamek można zwiedzać po zakupieniu biletu wstępu.

Przy ruinach zamku skręcamy w lewo (szlak niebieski i czerwony), by dobiec do widocznej już u dołu Kaplicy na Wodzie.

Kaplica na Wodzie
Zaledwie kilkaset metrów na północ od ojcowskiego zamku znajduje się niezwykła świątynia. Drewniana Kaplica na Wodzie, bo o niej mowa, zbudowana została w 1901 roku wprost na betonowych podporach ustawionych w korycie Prądnika. Opowieść sprzed ponad 100 lat głosi, że stało się tak, aby obejść carski zakaz stawiania nowych obiektów religijnych na ziemiach zaboru rosyjskiego. Dlatego właśnie kaplica stoi nie “na ziemi”, a “na wodzie”.
Architektura kaplicy z zewnątrz nawiązuje do budowli alpejskich, wewnątrz natomiast – do Tatr i opisanego przez Stanisława Witkiewicza (ojca) stylu zakopiańskiego. Stało się tak pewnie dlatego, iż budowa kaplicy przypadła na okres prawdziwego turystycznego boomu pod Tatrami, a inspiracje góralską sztuką i architekturą wykraczały wówczas daleko poza granice Zakopanego.
Kaplica na Wodzie do dziś pełni funkcje sakralne – co niedzielę odbywają się tu msze święte, a ich porządek można sprawdzić na stronie www parafii w Ojcowie-Grodzisku.

Z Kaplicy na Wodzie biegniemy z powrotem do parkingu pod zamkiem w Ojcowie. To tylko ok. 200 metrów. Nasz bieg jest ukończony!